Dit digitale draaiboek beschrijft de uitvoering van het bevolkingsonderzoek Prenatale Screening Infectieziekten en Erytrocytenimmunisatie (PSIE Bevolkingsonderzoek Prenatale Screening Infectieziekten en Erytrocytenimmunisatie (Bevolkingsonderzoek Prenatale Screening Infectieziekten en Erytrocytenimmunisatie)).

De PSIE is een landelijk bevolkingsonderzoek waarbij een zwangere vrouw in het eerste verloskundig consult bloedonderzoek aangeboden krijgt. Het bloed wordt gescreend op hepatitis B (hepB), syfilis (lues), HIV Humaan immunodeficientie virus (Humaan immunodeficientie virus), Rhesus (D)-antigeen, Rhesus (c)-antigeen en irregulaire erytrocytenantistoffen (IEA Irregulaire erytrocytenantistoffen (Irregulaire erytrocytenantistoffen)). Na de eerste bloedafname kunnen er binnen het bevolkingsonderzoek verschillende vervolgacties in gang gezet worden als de resultaten daartoe aanleiding geven.

Het bevolkingsonderzoek heeft als doel hepatitis B, HIV, congenitale syfilis en ernstige gevolgen van hemolytische ziekte van de foetus en/of de pasgeborene (HZFP Hemolytische ziekte van de foetus en pasgeborene (Hemolytische ziekte van de foetus en pasgeborene)) te voorkomen.

Het draaiboek is bestemd voor iedereen die betrokken is bij de zorgverlening aan de zwangere en pasgeborene: verloskundigen,(verloskundig actieve) huisartsen, gynaecologen, klinisch chemici, artsen-microbioloog, laboratoria, kinderartsen, medewerkers RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu)-DVP Dienst Vaccinvoorziening & Preventieprogramma’s (Dienst Vaccinvoorziening & Preventieprogramma’s) en overige geïnteresseerden. 

Voor een uniforme uitvoering is het draaiboek als landelijke standaard van groot belang. Het draaiboek is tot stand gekomen in samenwerking met alle betrokken partijen. Lees meer over het draaiboek.

Met ingang van 1 april 2021 is het draaiboek PSIE alleen nog digitaal beschikbaar.

Uitgangspunt is dat de PSIE Bevolkingsonderzoek Prenatale Screening Infectieziekten en Erytrocytenimmunisatie (Bevolkingsonderzoek Prenatale Screening Infectieziekten en Erytrocytenimmunisatie) effectief, doelmatig, betrouwbaar en landelijk uniform wordt uitgevoerd. 

VKZ

Informatie over de rol van verloskundig zorgverleners (VKZ Verloskundig Zorgverlener (Verloskundig Zorgverlener)) bij het bevolkingsonderzoek Prenatale Screening Infectieziekten en Erytrocytenimmunisatie.

Lees meer

Laboratorium

Rolbeschrijving laboratoria bij het bevolkingsonderzoek Prenatale Screening Infectieziekten en Erytrocytenimmunisatie. 

Lees meer

RIVM-DVP

Informatie over de rol van RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu)-DVP Dienst Vaccinvoorziening & Preventieprogramma’s (Dienst Vaccinvoorziening & Preventieprogramma’s) bij het bevolkingsonderzoek Prenatale Screening Infectieziekten en Erytrocytenimmunisatie. 

Lees meer

Aandoeningen

Informatie over de aandoeningen en geneesmiddelen die zijn opgenomen in het bevolkingsonderzoek Prenatale Screening Infectieziekten en Erytrocytenimmunisatie. 

Lees meer

Over PSIE

Informatie over het doel van het bevolkingsonderzoek. 

Lees meer

Revisiehistorie*

Versie

Datum

Samenvatting wijzigingen
nvt 01.04.21
  • Vanaf nu verschijnt het draaiboek PSIE Bevolkingsonderzoek Prenatale Screening Infectieziekten en Erytrocytenimmunisatie (Bevolkingsonderzoek Prenatale Screening Infectieziekten en Erytrocytenimmunisatie) alleen digitaal. Het draaiboek is niet meer als opgemaakte pdf beschikbaar.
  • Veelgestelde vragen over beleid bij preventie van zwangerschapsimmunisatie toegevoegd. Tekst was afkomstig van pns.nl en is daar verwijderd.
  • Beschrijving van gewijzigde procedures:
    • indien gegevens ontbreken en er sprake is van een afwijkende uitslag voor hepatitis B, hiv of syfilis of een uitslag Rhesus (D)-negatief of Rhesus (c)-negatief
    • bij afwijkende uitslag voor syfilis: uitvraag en registratie antibioticabehandeling. Verwijzing wordt niet meer geregistreerd.
  • Informatie toegevoegd over Cold Chain keten voor VKZ Verloskundig Zorgverlener (Verloskundig Zorgverlener) betreffende kwaliteitseisen voor bewaren van anti-RhDIg
  • Update informatie over monitoring en evaluatie van het PSIE-programma
  • Informatie toegevoegd over wie in aanmerking komen voor deelname aan PSIE
  • Informatie toegevoegd over geldende wet- en regelgeving
  • Hyperlinks zijn ge-update en informatie waar nodig geactualiseerd of verhelderd.

6.0

01.04.18

In deze herziene versie zijn met name tekstuele aanpassingen gedaan, waaronder:

  • Gegevens uit procesmonitor 2015 zijn  toegevoegd
  • Week zwangerschapsduur gespecificeerd in dagen
  • Aanscherping tekst over Hepatitis B, HIV Humaan immunodeficientie virus (Humaan immunodeficientie virus) en Syfilis
  • Toevoeging hoelang het duurt om HBV Hepatitis B-virus (Hepatitis B-virus) definitief aan te tonen
  • De kerntaken van de GGD Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst (Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst), consultatiebureau en huisarts zijn aangescherpt
  • Toedingstermijn anti-RhD-Ig tijdens en na de zwangerschap is aangescherpt
  • Bij toediening anti-D bij missed abortion dient amenorroeduur aangehouden te worden
  • Wijzigingen tarieven PSIE
  • Tekst registratie weigering deelname PSIE is consequent met website gemaakt
  • Informatie over anonimiseren van gegevens toegevoegd
  • Afspraken over restmateriaal toegevoegd.

5.0

01.01.16

In deze herziene versie zijn met name tekstuele aanpassingen gedaan, waaronder:

  • Toevoegen informatie over Beleidskader Pre- en Neonatale Screeningen
  • Toevoegen link naar checklist “Toestemming en registratie bij de pre- en neonatale screeningen”
  • Aanscherping tekst over meldingsplicht hepatitis B-infectie
  • Aanscherping tekst over conclusie na syfilis-diagnostiek
  • Update webadressen en contactadressen.

4.0

01.01.14
  • Wijziging draaiboek naar aanleiding vervallen routinematige navelstrengbloed-bepaling per 1 januari 2013.
  • Informatie uit het ‘Draaiboek hepatitis B-vaccinatie bij zuigelingen van hepatitis B-draagsters (mei 2008)’ is opgenomen in het draaiboek PSIE.

Het eerstgenoemde draaiboek is daarmee vervallen.

3.0

01.07.11

Wijziging draaiboek naar aanleiding advies Gezondheidsraad ‘Zwangerschapsimmunisatie door rode bloedcellen’ (2009):

  • foetale RhD-typering in week 27 (zwangerschapsduur) gevolgd door selectieve toediening anti-RhD-Ig in week 30 (zwangerschapsduur) aan RhD-negatieve vrouwen die zwanger zijn van RhD-positief kind;
  • toevoeging bepaling Rhc-antigeen aan eerste bloedonderzoek en screening van Rhc- negatieve zwangeren op laat gevormde IEA Irregulaire erytrocytenantistoffen (Irregulaire erytrocytenantistoffen) in week 27 (zwangerschapsduur).

2.0

01.01.09
  • Opnemen van voor PSIE relevante procedures uit het draaiboek ‘Hepatitis B-immunisatie bij zuigelingen van hepatitis B-draagsters’ uitgegeven door RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu)/CIb Centrum Infectieziektebestrijding (onderdeel van het RIVM) (Centrum Infectieziektebestrijding (onderdeel van het RIVM)), 2008.
  • Opnemen van voor PSIE relevante procedures uit het draaiboek ‘Pre- en postnatale screening (PPS)’, uitgegeven door LVE Landelijke Vereniging van Entadministraties. Tegenwoordig RIVM-DVP (Landelijke Vereniging van Entadministraties. Tegenwoordig RIVM-DVP), 2004.
  • Opnemen van de procesinformatie en registratie-eisen zoals vastgesteld in de ‘minimale gegevensset PSIE’, uitgegeven door TNO Nederlandse Organisatie voor toegepast natuurwetenschappelijk onderzoek (Nederlandse Organisatie voor toegepast natuurwetenschappelijk onderzoek) Kwaliteit van Leven in opdracht van RIVM/CvB Centrum voor Bevolkingsonderzoek (Centrum voor Bevolkingsonderzoek), 2008.
  • Opnemen wijzigingen in het draaiboek naar aanleiding van het vervallen van de beperkende voorwaarde voor het toedienen van anti-RhD-Ig. Toediening gewijzigd in: toediening anti-RhD-Ig aan alle RhD-negatieve zwangeren in de 30e week (zwangerschapsduur).

1.0

01.07.06

Aanscherping timing bloedafname eerste consult. Aangepast aan de overgang naar het RIVM.

0.8

27.10.05

Uitgebracht door het College voor zorgverzekeringen