Met de screening op syfilis wordt een eventuele besmetting van de moeder gesignaleerd. Hierdoor kan vroegtijdig actie worden ondernomen om de gevolgen van besmetting van het kind te voorkomen of te minimaliseren.

Stappenplan

Eerste bloedonderzoek

Na bevalling van syfilis-positieve zwangeren: onderzoek bij pasgeborenen en moeder


Wat doet het laboratorium?

 

actie  laboratorium

.

Bij positieve uitkomst TPHA De primaire screeningstest op syfilis is de Treponema Pallidum Haemagglutination Assay (TPHA) (De primaire screeningstest op syfilis is de Treponema Pallidum Haemagglutination Assay (TPHA)) of TPPA of Treponema-antistoftest (EIA): 
  • confirmatie op zelfde bloedmonster: RPR Rapid Plasma Reagin test wordt gebruikt om de activiteit van een syfilisinfectie te meten. (Rapid Plasma Reagin test wordt gebruikt om de activiteit van een syfilisinfectie te meten.)/VDRL en FTA-abs. In plaats van FTA-abs mag ook een Treponema-immunoblot worden uitgevoerd (als vergoeding van de immunoblot geldt dan het tarief van de FTA-abs-test Fluorescent Treponemal Antibody absorption test. Gebruikt als confirmatietest bij een positieve primaire screeningstest (TPHA) voor syfilis. (Fluorescent Treponemal Antibody absorption test. Gebruikt als confirmatietest bij een positieve primaire screeningstest (TPHA) voor syfilis.)).
  • Bij vermoeden fout-positieve screeningstest kan contact worden opgenomen met RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu)/IDS Centrum voor Infectieziektenonderzoek, Diagnostiek en Screening (onderdeel van het RIVM) (Centrum voor Infectieziektenonderzoek, Diagnostiek en Screening (onderdeel van het RIVM)) voor eventueel aanvullend vervolgonderzoek. Telefoonnummer: 030 - 274 21 26.
  • Wacht op uitslag RIVM/IDS voor verzending definitieve uitslag. RIVM/IDS stuurt uitslag binnen 2 weken na ontvangst monster.

Opmerking:

  • De Treponema-antistoftest (EIA) mag in plaats van TPHA/TPPA worden uitgevoerd in het kader van de PSIE Bevolkingsonderzoek Prenatale Screening Infectieziekten en Erytrocytenimmunisatie (Bevolkingsonderzoek Prenatale Screening Infectieziekten en Erytrocytenimmunisatie). Als vergoeding van de EIA geldt het tarief van de TPHA/TPPA).

..

 Samenvattend: definitieve conclusie is

  • Positief (afwijkend): RPR/VDRL-titer van ≥ 1:8 na positieve screeningstest
  • Negatief: RPR/VDRL-titer ≤ 1:4 na positieve screeningstest die is bevestigd met een positieve FTA abs-test of Treponema-immunoblot. 

Opmerkingen:

  • De RPR/VDRL-titer is bepalend om onderscheid te maken tussen een actieve of niet-actieve (doorgemaakte of behandelde) infectie; een FTA-absorptietest of Treponema- immunoblot wordt gebruikt als bevestigingstest (confirmatie) wanneer de screeningstest (EIA of TPPA) positief is. Indien er een discrepantie is tussen een EIA/TPPA en de FTA-absorptietest of Treponema immunoblot, dan dient het laboratorium extra onderzoek te doen of het screeningsonderzoek te herhalen om zich ervan te vergewissen of er wel echt sprake is van antistoffen tegen Treponema pallidum. 
  • Voor syfilis is de definitieve uitslag ‘positief’ indien er sprake is van (verdenking op) actieve syfilis (RPR/VDRL-titer ≥ 1:8) en daarmee dus een hoge kans bestaat op intra-uteriene transmissie.
  • Indien de RPR/VDRL-titer ≤ 1:4 is, is de uitslag ‘negatief’, ongeacht of er een tweede bloedmonster wordt opgevraagd om een mogelijk vroege actieve syfilis uit te sluiten. 
  • Bij niet-conclusieve uitslagen waarbij een vroege infectie niet kan worden uitgesloten, kan een vervolgonderzoek na 3 tot 4 weken worden overwogen (niet vergoed vanuit het PSIE-programma).

Voor meer informatie zie ook 'Aandachtspunten bij de screening op infectieziekten' en 'Screening in het kort'

 

Berichtgeving door laboratorium

 

actie  laboratorium

.

aan VKZ Verloskundig Zorgverlener (Verloskundig Zorgverlener): 
  • Meld definitieve conclusie en testuitslag diezelfde dag telefonisch aan VKZ in verband met mogelijke indicatie voor een snelle aanvang behandeling.
  • Bevestig telefonische uitslag zo spoedig mogelijk schriftelijk of elektronisch.
  • Verstuur definitieve conclusie inclusief testuitslagen binnen een week naar VKZ.
  • Bij vervolgonderzoek door RIVM/IDS: wacht op uitslag voor verzending definitieve uitslag.

..

aan RIVM-DVP Dienst Vaccinvoorziening & Preventieprogramma’s (Dienst Vaccinvoorziening & Preventieprogramma’s): 
  • Verstuur definitieve conclusies van alle aandoeningen waarop gescreend wordt en de definitieve testuitslagen na confirmatie-onderzoek gebundeld binnen 2 weken naar RIVM-DVP.
  • Als zwangere test weigert, geef door: 'bepaling: geweigerd' en 'labconclusie: niet uitgevoerd'.
  • Indien 2 weken na binnenkomst bloedmonster nog geen definitieve conclusie: verstuur al bekende conclusies per aandoening met testuitslagen naar RIVM-DVP met melding 'conclusies en testuitslagen overige aandoeningen volgen'.

 

Na bevalling van syfilis-positieve zwangeren: onderzoek bij pasgeborenen en moeder

Wat doet het lokale laboratorium?

 

actie  laboratorium

.

  • Lokale laboratorium Huisarts-, ziekenhuis- of streeklaboratorium (Huisarts-, ziekenhuis- of streeklaboratorium) stuurt bloed moeder en kind gelijktijdig naar RIVM/IDS.
  • RIVM/IDS zendt het formulier op aanvraag toe (030-2742126).

 

Wat doet laboratorium RIVM/IDS?

 

actie  laboratorium

.

  • Onderzoek beide bloedmonsters op antistoffen tegen Treponema.
  • Onderzoek bloedmonster kind op Treponema IgM.
  • Wordt niet vergoed vanuit het PSIE-programma. 

 

Berichtgeving door laboratorium RIVM/IDS aan 

 

actie  laboratorium

.

  • Meld positieve uitslag dezelfde dag aan VKZ of kinderarts.
  • Geef behandeladvies.
  • Bevestig telefonische uitslag zo spoedig mogelijk schriftelijk of elektronisch.